خلع ید

وکیل خلع ید در کرج

شما هم می‌توانید به کمک وکیل خلع ید، حقوق مالکیتی و ملک و املاک خود را حفظ کنید و از تصرف املاک خود توسط افراد سودجو جلوگیری کنید.
حق مالکیت به عنوان یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین حقوق افراد شناخته می‌شود. این حق به چیزهای مختلفی مانند ملک و املاک؛ اتومیبل، وسایل و… مربوط می‌شود. اما در این میان، ممکن است گاهی اوقات حق مالکیت ملک و املاک به دلیل تصرف‌های غیرقانونی و سودجویانه بعضی از افراد، نقض شود.
به همین دلیل مالک باید به صورت قانونی برای حفظ حق و حقوق خود اقدام کند و از وکیلان و متخصصان حقوقی در این زمینه کمک بگیرد. یکی از راه‌های قانونی برای این‌کار تخلیه ید است که در ادامه به صورت کامل به شما معرفی می‌شود. پس با ما همراه باشید!

خلع ید چیست؟

دعوای تخلیه ید، به عنوان یک اقدام حقوقی شناخته می‌شود که توسط مالک مال غیرمنقول (خانه، زمین و باغ) انجام می‌شود و در آن مالک ادعا می‌کند که ملک متعلق به او، بدون اجازه و رضایتش و با قهر، غلبه و عدوان، توسط فردی دیگر تصرف شده است.
البته مالک نیز باید برای این‌کار و رفع تصرف، ابتدا مالکیت خودش را اثبات کند. جالب است بدانید که در فرآیند خلع ید، دادگاه این اختیار را دارد که با صادر کردن کردن حکمی مناسب، به متجاوز امر کند تا تصرف غیرقانونی را متوقف کند و مالک نیز بتواند اموال خود را به دست بیاورد.
این‌گونه ملک به مالک اصلی می‌رسد و مشکل حل می‌شود. دعوای تخلیه ید به مالک اجازه بازیابی مالش را می‌دهد و به عنوان یکی از راه‌های حفاظت از حقوق مالکیت معرفی می‌شود. تخلیه ید، در دانش حقوق ایران و علم فقه، اصطلاحی است که به معنای خارج کردن شخص متصرف غیرقانونی و غاصب از یک ملک توسط مالک است.
مثلا وقتی همسایه دیوار به دیوار باغ شخصی شما، بخشی از زمین آن را تصرف کرده باشد، غاصب شناخته می‌شود و مالک می‌تواند برای قسمت تصرف‌شده از این دعوی، برای بازپس‌گیری حق خود استفاده کند.
جالب است بدانید که برای طرح دعوای خلع ید، سه شرط مالک بودن خواهان، تصرف خوانده و غیرمجاز بودن تصرف خوانده لازم است. از طرف دیگر در این دعوی، امکان شکایت کیفری وجود ندارد و برای انجام آن، باید دادخواستی به دادگاه ابلاغ شود.

ماده قانونی خلع ید

ماده قانونی مربوط به این دعوی، ماده 308 قانونی مدنی است که با عنوان «غصب استیلا بر حق غیر است به نحو عدوان» عنوان می‌شود. البته با وجودی که عبارت خلع ید در قانون مدنی ذکر نشده ولی این ماده، تصرف غاصبانه را معرفی می‌کند و مربوط به همین دعوی است.
با توجه به ماده 308 قانون مدنی، خصم به معنای کسی است که بر مال فرد دیگر به صورت عدوانی تصرف کرده و این تصرف نیز خلاف قانون است. در واقع استفاده از کلمه عدوان در این ماده نیز به این دلیل است که غاصب، بدون مجوز و با دانستن عدم استحقاق خود بر ملک دیگری تسلط پیدا کرده است.
استیلاء نیز در این حکم غصب، در صورتی است که غاصب نداند که حقی در این ملک ندارد و هیچ‌گونه سوءنیتی هم از اینکار نداشته است. از طرف دیگر رفتار فرد متصرف نیز به عنوان حکم غصب شناخته می‌شود و با توجه به ماده قانونی 308 نیز چنین تصرفی، اثبات ید بر مال غیر، بدون مجوز است.
جالب است بدانید که تصرف یکی از ورثه در مال مشاع نیز بدون رضایت وراثان دیگر، همان غصب شناخته می‌شود و مبنای ضمان غصب نیز تضمین حقوق مالک است. این ماده نیز مبتنی بر حدیث مشهور نبوی است که به قاعده ضمان ید معروف است.

اثبات مالکیت و خلع ید

مهم‌ترین شرط برای مطرح کردن دعوای تخلیه ید، اثبات مالکیت است. در واقع دو دعوی حقوقی خلع ید و اثبات مالکیت کاملا به هم مربوط هستند. یعنی شما برای این دعوی ابتدا باید مالکیت خود را ثابت کنید که این کار نیز راه‌های مختلفی دارد. اما مدارک لازم برای اثبات مالکیت در تخلیه ید، شامل موارد زیر می‌شود:
– تصویر سند مالکیت
– کارت ملی
– شواهد شاهدان
– درخواست دریافت نظر کارشناس
– شماره پرونده استنادی
– مدارک تحقیقات منطقه‌ای و محلی
– معاینه محلی توسط کارشناس
– مدارک حقوقی مرتبط
– گواهی مالکیت اختصاصی
– عکس‌های ملک
– راه‌های اثبات مالکیت

خلع ید در قانون آیین دادرسی مدنی

به صورت کلی دعوای تخلیه ید به سه دسته از دعاوی تقسیم می‌شود که در زیر می‌آیند:
– دسته اول: در این دسته، تخلیه ید به معنای دعوای مالکیت بوده و در آن مالک ملک به دنبال رفع تصرف ملک و زمین خود است.
– دسته دوم: این دسته،‌ شامل دعوای تخلیه ید می‌شود و در آن بر سر مالیکت نداشتن خوانده بر ملک مورد دعوا و قانونی بودن تصرف خوانده بر آن، مورد قبول است. در واقع در این دسته، خواهان ادعا می‌کند که ادامه تصرفات فرد متصرف بر ملک، خلاف قرارداد است و در این دعوا، قراردادی، بین خواهان و خوانده وجود دارد.
– دسته سوم: دعوای تصرف در این دسته قرار می‌گیرد و شامل دعاوی تصرف عدوانی و ممانعت از حق و مزاحمت می‌شود و آن را به صورت حقوقی و کیفری نیز مطرح می‌کنند.
به صورت کلی طبق ماده 177 قانون آیین دادرسی مدنی، برای رسیدگی به دعوای تخلیه ید، نمی‌توان خارج از نوبت اقدام کرد. ولی برای رفع تصرف عدوانی، خارج از نوبت به پرونده رسیدگی می‌شود.

دعوای خلع ید در صلاحیت کجاست؟

این دعوی، یکی از انواع دعاوی حقوقی به شمار می‌رود و مربوط به مراجع قضایی و حقوقی می‌شود. این دعاوی، باید در دادگاه‌های حقوقی مطرح شوند و دادگاه‌های بدوی درجه و دادگاه‌های استانی، مخصوص رسیدگی به این نوع پرونده‌ها هستند.
جالب است بدانید که نوع دعوا و ارتباط طرفان با مکان موردنظر نیز در انتخاب دادگاه رسیدگی به آن تاثیر دارد و باید در دادگاه حقوقی شهرستان یا شهری مکان ملک، پیگیری شود. یعنی مرجع صالح، برای رسیدگی به دعوای تخلیه ید، دقیقا محل وقوع ملک است.
در واقع این دعوا، چون مربوط به مال غیرمنقول بوده در صلاحیت شورای حل اختلاف نیست. حتی اگر ملک و تصرف موردنظر، کم‌تر از 20 میلیون تومان باشد. بعضی دیگر از دعاوی مالی هم مانند قلع و قمع، اجرت‌المثل و مطالبه خسارت مربوط به دعوای خلع ید است که باید تقویم (ارزش‌گذاری) شوند و هزینه دادرسی هر یک از این دعاوی نیز به صورت جداگانه محاسبه و دریافت می‌شود.
البته گاهی اوقات بعضی از دعاوی مرتبط با تخلیه ید، در صلاحیت دادگاه و برخی دیگر در صلاحیت شورای اختلاف هستند. در این صورت نیز به همه آن‌ها در دادگاه رسیدگی می‌شود. هزینه دادرسی برای طرح این دعوا نیز براساس ارزش ملک محاسبه می‌شود و مقدار ثابتی ندارد.

مدارک لازم برای خلع ید

بهتر است برای طرح دعوای تخلیه ید، مدارک زیر را به صورت قانونی و معتبر ارائه دهید:
– کارت ملی معتبر برای احراز هویت
– حضور چند شاهد برای شهادت پیرامون مالکیت ملک تصویر و افراد مطلع و آشنا با موضوع تخلیه ید
– سند مالکیت ملک آپارتمان و زمین برای اثبات مالکیت
– نتیجه نظر کارشناس و ارائه مدارک تحقیقاتی محلی
– شماره پرونده استنادی طرح دعوا
– بازدید محلی و منطقه‌ای توسط کارشناس و ارائه نظر او به دادگاه
– ارائه مدارک حقوقی مرتبط و هرگونه سند حقوقی مربوط با این موضوع، مانند اجاره‌نامه‌ها، توافق‌نامه‌ها و قراردادهای مرتبط
– گواهی مالکیت اختصاصی در صورت وجود با ویژگی‌ها و مشخصات دقیق
– تصاویر ملک

جلوگیری از حکم خلع ید

این حکم در واقع تایید قانونی برای اخراج فرد متصرف برای مالکیت غیرقانونی ملک مشاع است. بعد از صدور این حکم، فرد محکوم باید ملک موردنظر را تخلیه کند و در صورت خودداری از اجرای این حکم، مالک می‌تواند با حضور نماینده دادستان و مامور کلانتری آن را اجرا کند.
البته برای جلوگیری از صدور حکم تخلیه ید، راهکارهای قانونی هم وجود دارد که یکی از آن‌ها تقاضای تجدید نظرخواهی و فرجام‌خواهی از دادگاه است. در واقع تجدید نظرخواهی، نوعی اعتراض به آرای حقوقی و کیفری است که برای این‌گونه اعتراض نیز زمان مشخصی از طرف دادگاه تعیین می‌شود.
برای مثال افراد مقیم ایران از تاریخ ابلاغ حکم می‌توانند تا 20 روز اقدام به تجدید نظرخواهی کنند و افراد خارج از کشور نیز می‌توانند تا دو ماه بعد به حکم صادرشده اعتراض کنند. اما پس از ارسال تجدید نظرخواهی و فرجام‌خواهی در صورت وجود دلایل قابل توجه از اجرای حکم جلوگیری می‌شود.
این توقف نیز برای فرصت داشتن دادگاه در بررسی مجدد پرونده و رسیدگی به اعتراضات فرد متصرف است. راهکار دیگر جلوگیری از حکم تخلیه ید نیز اعاده دادرسی است. این راهکار هم باعث جلوگیری از اجرای این حکم و تاخیر در آن می‌شود.

نمونه دادخواست خلع ید

شما می‌توانید در زیر یکی از نمونه‌های دادخواست تخلیه ید را مطالعه کنید:
مشخصات خواهان: نام و نام خانوادگی، شماره ملی و آدرس مالک
مشخصات خوانده: نام و نام خانوادگی، شماره ملی و آدرس متصرف
خواسته یا موضوع و بهای آن: تقاضای صدور حکم مبنی بر تخلیه ید کلیه خسارات دادرسی
دلایل و منضمات دادخواست: استشهادیه محلی، شهادتی شهود عنداللزوم، سند مالکیت
شرح دادخواست
با سلام و احترام
به استحضار می‌رساند اینجانب به موجب سند رسمی شماره ……….. تنظیمی در دفترخانه………. مالک قانونی شش دانگ آپارتمان واقع در………….پلاک اصلی……………. و فرعی……………. بوده و در مورخ …./…./….. آن را از پدر خود که اکنون از دنیا رفته خریداری نمودم.
اما متاسفانه با وجود مالکیت بنده به استناد مدارک ابرازی و علی رغم ندادن هیچ‌گونه اذن و اجازه‌ای مبنی بر تصرف و استفاده از ملک خود توسط خوانده، ایشان با قهر و غلبه و زور در ملک من ساکن شده و علی رغم درخواست‌های مکرر بنده از خوانده، ایشان حاضر به تخلیه و تحویل ملک به بنده نیست.
لذا با توجه به احترام به حق مالیکت افراد و از آن‌جا که بنده با توجه به مدارک موجود، مالک رسمی و قانونی ملک هستم و خوانده با زور و بدون اذن بنده، ملکم را تصرف و غصب کرده است؛ از شما مقام محترم تقاضای رسیدگی و صدور حکم شایسته مبنی بر خلع ید خواهان از ملک مذکور را دارم.

لایحه دفاع از خلع ید

این لایحه، شامل توضیح وکیل خلع ید در خصوص حق مالیکت موکلش بر ملک موردنظر و ارائه دلیلی برای اثبات غیرقانونی بودن و مجوز نداشتن تصرف طرف مقابل است. در این لایحه، برای رفع تصرف غیرمجاز به مستندات قانونی و حقوقی استناد می‌شود تا ملک به مالک بازگردانده شود. البته بهتر است موارد زیر را برای دادخواست و نمونه لایحه دفاعیه وکیل خلع ید را به یاد داشته باشید:‌
– این دعوی، در دادگاه محل وقوع ملک رسیدگی می‌شود و یکی از دعاوی ملکی به شمار می‌رود.
– سند مالکیت رسمی و حکم دادگاه باید به دادخواست ضمیمه شود.
– هزینه دادرسی دعوی تخلیه ید، با توجه به قیمت منطقه‌ای، محاسبه و دریافت می‌شود.
– شما می‌توانید بعد از احراز شرایط به علاوه این دعوی، مطالبه اجرت‌المثل ایام تصرف را نیز به دادگاه مطرح کنید.
– دعاوی خلع ید و موارد مشابه با آن مانند تخلیه و تصرف عدوانی شبیه به هم هستند و نتیجه یکسانی هم دارند. ولی این نزدیکی، دلیلی بر رسیدن خواهان به نتیجه دلخواه نیست.
در زیر نمونه‌ای از لایحه دفاعیه تخلیه ید ابرازی توسط وکیل خلع ید برای شما آورده شده است:‌
ریاست محترم شعبه…….. دادگاه عمومی حقوقی تهران
با سلام و احترام
اینجانب نسرین جعفری، با تقدیم وکالتنامه‌های رسمی مع‌الواسطه از ناحیه خواهان‌ها به عرض شما دادگاه محترم می‌رسانم:‌
موکلین بنده، ورثه مرحوم……….. هستند که طبق اسناد تک برگی ضمیمه، دارای مالکیت مشاعی و رسمی نسبت به پلاک……… فرعی……… از………… اصلی بخش ۱۱ تهران هستند. ملک مذکور به مساحت ۲۵۰ مترمربع به نشانی تهران، ……………………………………. است که حسب اطلاع واصله از موکلین، خواندگان دعوی، با سوءاستفاده از غیبت و عدم حضور موکلین در محل، مبادرت به تصرف ملک مذکور کرده‌اند.
لذا با توجه به موارد گفته‌شده و مستندا به مواد ۳۶ و ۳۰۸ قانون مدنی و مواد ۵۱۵ قانون آیین دادرسی مدنی، رسیدگی به دعوی و صدر حکم به شرح ردیف خواسته (صدور حکم بر خلع ید از پلاک ثبتی……….) را به علاوه کلیه خسارات قانونی از جمله خسارات دادرسی و حق‌الوکاله وکیل، طبق تعرفه از شما دادگاه محترم خواستارم.
با درود و احترام
نسرین جعفری وکیل خلع ید آقایان…….. و خانم‌ها…………….

نتیجه‌گیری

امروزه وکلای زیادی هستند که می‌توانند به افراد برای تخلیه ید و رفع تصرف عدوانی کمک کنند. اما مهم‌ترین امر در مسائل حقوقی، داشتن تجربه و تخصص کافی در این زمینه است. در نتیجه بهتر است برای موضوعاتی مانند خلع ید و رفع تصرفات عدوانی، به وکیل خلع ید باتجربه و کارکشته برای رسیدگی به پرونده‌تان مراجعه کنید.
خانم نسرین جعفری، یکی از بهترین وکلای باتجربه در شهر تهران است که سابقه‌ای بیشتر از ۱۰ سال در زمینه مسائل حقوقی، کیفری و خانوادگی دارد و می‌تواند نه تنها در زمینه تخلیه ید، بلکه در موضوعات و مسائل حقوقی دیگر نیز به شما کمک کند.