به طور کلی تصرف هر شخصی در ملک دیگری بدون رضایت و اجازه مالک خلاف قانون است. با این حال در بسیاری از موارد اتفاق می‌افتد که شخصی، بدون اجازه مالک، ملک یا مال او را در معرض فروش قرار می‌دهد. روشن است که چنین اقدامی کلاهبرداری مال غیر تلقی می‌شود و قانون‌گذار برای شخصی که اقدام به فروش مال غیر کند، مجازات تعیین کرده است.

اما در این مورد اتفاق دیگری نیز رخ می‌دهد و آن فروش مال غیر به استناد وکالتنامه از مالک است. در واقع پس از تنظیم وکالتنامه، وکیل به عنوان نماینده قانونی مالک در فروش مال به حساب می‌آید. به همین دلیل تنظیم صحیح وکالتنامه و جلوگیری از سوء استفاده وکیل از آن اهمیت زیادی دارد. در واقع لازم است در تنظیم متن وکالتنامه از افراد متخصص کمک گرفته شود و حدود وظایف وکیل به صورت دقیق مشخص گردد.

منظور از فروش مال غیر با وکالتنامه چیست؟

همان‌گونه که گفتیم، مطابق با قانون حق تصرف در اموال تنها از آن مالک آن است. در این میان تصرف مالک نسبت به مال خود می‌تواند به صورت مستقیم و یا غیرمسقیم انجام شود. منظور از تصرف مستقیم این است که مالک شخصا و بدون واسطه به تصرف در مال خود اقدام کند. این تصرف می‌تواند شامل فروش، اجاره، حبه یا غیره باشد. منظور از تصرف غیر مستقیم نیز استفاده از واسطه برای انجام این کار است.

به عنوان مثال ممکن است اقدام برای فروش مال با وکالت به شخص دیگر به منظور اقدام برای فروش صورت گیرد. حتی در برخی مواقع وکیل در واقع همان خریدار است که فروشنده به دلایلی از جمله در رهن بودن ملک، بالا بودن هزینه انتقال، عجله داشتن در انجام معامله و غیره به خریدار وکالت بلاعزل می‌دهد تا در زمان مورد نظر مال را به خود یا دیگری منتقل کند.

موکل در صورت فروش مال غیر با وکالتنامه چه مسئولیتی دارد؟

در صورت اقدام وکیل برای فروش مال موکل و انعقاد قرارداد خرید و فروش دو حالت پیش می‌آید. اگر این معامله مطابق با وکالتنامه و در حدود اختیارات وکیل باشد، از نظر قانونی مشکلی وجود ندارد. بنابراین مالک در برابر آن چه که به وکیل وکالت داده و توافق کرده، مسئولیت دارد. در واقع موکل با انعقاد وکالتنامه و مطابق با مفاد آن، متعهد و مسئول شناخته می‌شود.

مالک صرفا زمانی در قبال معامله صورت گرفته توسط وکیل مسئولیت و تعهدی ندارد که فروش مال غیر، بدون وکالتنامه و اجازه از جانب مالک انجام شده باشد. در این صورت فروش مال غیر، از مصادیق معاملات فضولی شمرده می‌شود.

مشکلات احتمالی در فروش مال غیر با وکالتنامه چیست و چه راهکاری دارد؟

یکی از مشکلات ناشی از فروش مال غیر با وکالتنامه زمانی رخ می‌دهد که موکل قصد ارائه چنین اختیاراتی را به وکیل نداشته است. بنابراین لازم است در تنظیم مفاد وکالتنامه از وکلای متخصص و باتجربه در این زمینه استفاده کنید. وکیل با تجربه می‌تواند مفاد وکالتنامه را کاملا مطابق با قانون و بر طبق نظر و نیت موکل تنظیم کند و جلوی سوء استفاده و اقدامات کلاهبردارانه را بگیرد.

مشکل دوم زمانی است که موکل همان خریدار باشد. یعنی اقدام به خرید وکالتی ملک صورت گرفته باشد. این اقدام که در صورت در رهن بودن ملک یا سایر دلایل توسط برخی افراد انجام می‌شود، هم نیاز به استفاده از راهنمایی و مشورت وکیل مجرب دارد و هم می‌توان با رعایت موارد زیر از بروز مشکلات بعدی در آینده تا حد زیادی جلوگیری کرد. در واقع توصیه می‌شود خریدار با توجه به موارد زیر اقدام به معامله نماید.

•  تنظیم وکالتنامه به صورت رسمی و محضری
•  تنظیم مبایعه نامه برای انتقال قانونی ملک به خریدار علاوه بر وکالتنامه تا در صورت فوت شدن یا محجور شدن یکی از طرفین و باطل شدن وکالتنامه، معامله دچار خدشه نشود.
•  عدم تعیین مدت معین برای وکالتنامه تا در صورت انقضای مدت و فسخ وکالتنامه، موضوع انتقال مال هم از بین نرود.
• -سلب حق انتقال به غیر از مالک در وکالتنامه