مهریه عندالاستطاعه مطابق با قانون، تعیین مهریه برای زن در زمان جاری شدن عقد موقت یا صیغه و عقد دائم ضروری است. البته در سالهای اخیر مطابق با بخش نامه ثبتی ابلاغ شده به دفاتر رسمی ازدواج، دو نوع مهریه به نامهای مهریه عندالمطالبه و مهریه عندالاستطاعه باب شده است. پرداخت این نوع مهریه منوط به داشتن استطاعت مالی توسط مرد یا زوج است. به این معنی که در عقدنامه تعداد دقیق مهریه توافق شده ذکر میشود. اما دریافت آن در صورت اثبات استطاعت مالی زوج امکانپذیر است.
بنابراین در صورت توافق زوجین، سر دفتر ثبت ازدواج نوع مهریه را به جای عندالمطالبه، عندالاستطاعه قید میکند. حتی امکان ثبت بخشی از مهریه به صورت عندالمطالبه و بخشی به صورت عندالاستطاعه نیز وجود دارد. با توجه به پرسشها و ابهاماتی که ممکن است برای بسیاری از زوجین در این زمینه به وجود آمده باشد، در این مطلب قصد داریم در مورد مهریه عندالاستطاعه و شرایط و قوانین آن صحبت کنیم.
برای اطلاع از هزینه وکالت مطالبه مهریه،وکالت مطالبه نفقه،وکالت مطالبه طلاق توافقی و … با کارشناسان سایت نسرین جعفری تماس بگیرید.
09126392845-02636517617-09126392845
همانگونه که اشاره شد، مهریه انواع مختلفی دارد که شناخته شدهترین آنها مهریه عندالمطالبه و مهریه عندالاستطاعه هستند. بنابراین هرکدام از این دو نوع مهریه دارای قوانین و شرایط متفاوتی میباشند. در این میان این مهریه نوعی از مهریه است که صرفا در صورت داشتن توانایی مالی مرد قابل پرداخت به زن خواهد بود.
در مقابل اگر مرد توانایی مالی برای پرداخت مهریه را نداشته باشد، لازم است با تقدیم درخواست خود به دادگاه، این مورد را اطلاع دهد. سپس باید اموال مرد توسط بازرسان دادگاه مورد بررسی قرار گیرد. در نهایت در صورت اثبات عدم توانایی مالی مرد برای پرداخت مهریه، پرداخت آن به صورت اقساطی انجام میشود. نکته مهم در مورد مهریه عندالاستطاعه عدم داشتن حق جلب مرد برای زن است. در واقع زن برای دریافت مهریه میتواند صرفا با مراجعه به دادگاه خانواده درخواست خود را ارائه دهد.
منظور از قانون جدید مهریه عندالاستطاعه، یک بخشنامه ثبتی مصوب سال 1385 است. مطابق با این بخشنامه سردفتران ازدواج در زمان اجرای صیغه عقد و ثبت ازدواج مکلف هستند که در صورت توافق زوجین مبنی بر پرداخت مهریه به صورت عندالاستطاعه مالی زوج، این امر را در قالب شرط ضمن عقد درج نمایند. در واقع توافق صورت گرفته باید به صورت قانونی ثبت شود و به امضای دو طرف برسد.
بسیاری از خانمها به دنبال پاسخ به این پرسش هستند که چگونه مهریه عندالاستطاعه را بگیریم. به عنوان پاسخ باید به این نکته اشاره کنیم که اولین مرحله برای گرفتناین مهریه عندالاستطاعه، درخواست اجرائیه از دفتر ازدواج است. سپس باید برای صدور گواهی ثبت مبنی بر عدم دسترسی به دارایی زوج اقدام شود. در نهایت لازم است دادخواست خود را به دادگاه خانواده ارسال کنید. البته روشن است که این فرایند در صورت کمک گرفتن از وکیل مهریه به صورت اصولی و سریعتر انجام میشود.
منظور از صدور گواهی مبنی بر عدم دسترسی به دارایی زوج معرفی از اموال مرد به دادگاه توسط زن است. در این صورت و با اثبات استطاعت مالی مرد، زن میتواند این مهریه را دریافت کند. اموال قابل معرفی به دادگاه میتواند شامل هر نوع مال منقول از جمله ماشین یا مال غیرمنقول از جمله خانه و باغ باشد. به علاوه در صورت کارمند بودن مرد، حقوق او نیز قابل توقیف است. البته مستثنیات دین قابل معرفی یا توقیف نیستند.
یکی از سوالاتی که برای زوجین پیش میآید، امکان یا عدم امکان زندان رفتن مرد در صورت عدم پرداخت مهریه عندالاستطاعه است. در این مورد دو حالت وجود دارد. اولین حالت داشتن توانایی و استطاعت مالی توسط مرد است. در این صورت اگر مرد از پرداخت مهریه حتی به صورت اقساطی امتناع نماید، حکم بازداشت او توسط دادگاه صادر میشود. دلیل صدور حکم بازداشت نیز فرار از دین این نوع مهریه است. همچنین سایر مجازاتهای مربوط به این جرم قابل اجرا هستند. ولی در حالت دوم یعنی عدم استطاعت مالی مرد یا عدم توانایی زن در اثبات توانایی مالی مرد، مجازات زندان و حکم جلب مرد منتفی میباشد.
در مورد این مهریه نظرات مختلفی وجود دارد. در واقع بسیاری از افراد د حتی صاحب نظران موافق این نوع مهریه هستند و بسیاری نظر مخالفی با شرط پرداخت مهریه در صورت اثبات توانایی مالی مرد دارند. ولی به طور کلی این نوع مهریه دارای فوایدی نیز هست. مهمترین مزیت این مهریه توافقی بودن آن است. در واقع در صورت توافق میان زن و مرد مبنی بر تعیین نوع مهریه به عنوان عندالاستطاعه، به عنوان یکی از شروط ضمن عقد درج میشود و به امضای زوجین میرسد. به علاوه در این نوع مهریه پرداخت مهریه در صورت تمکن مالی مرد انجام میشود. بنابراین در صورتی که زن موفق به معرفی و اثبات اموالی از مرد شود، میتواند مهریه خود را دریافت کند.
در صورتی که مهریه از نوع عند الستطاعه تعیین شده باشد، تفاوتی در ارائه درخواست طلاق از طرف زن یا مرد ندارد. به دلیل اینکه در هر دو حالت پرداخت مهریه نیاز به اثبات توانایی مالی مرد توسط زن دارد. بنابراین دریافت این مهریه در صورت درخواست طلاق از طرف مرد هم مستلزم معرفی اموال مرد توسط زن است. در واقع باید توانایی مالی مرد در پرداخت مهریه به دادگاه ثابت شود.
در مورد نمونه رای دادگاه در مورد این مهریه باید به این نکته اشاره کنیم که در صورت اثبات توانایی مالی مرد برای پرداخت مهریه، دادگاه حکم به پرداخت مبلغ به همراه هزینه دادرسی خواهد داد. مگر اینکه مرد دلایل موجهی در مورد عدم استطاعت مالی خود به دادگاه ارائه کند.